မႏၲေလးသားေတြ သတိမမူခဲ့ၾကတဲ့ ေဈးခ်ိဳအေနာက္နားက ဆင္နဲ႔ မိေက်ာင္းတံတား တို႔ရာဇဝင္အေၾကာင္း
မႏၲေလး ေဈးခ်ိဳေတာ္ႀကီး အေနာက္နားတြင္ ဆင္ႏွစ္ေကာင္ ႏွင့္ မိေက်ာင္း ႏွစ္ေကာင္ရွိတာ ေႏွာင္းေခတ္ မႏၲေလးသားေတြ သတိမမူခဲ့ၾကေပ။
တကယ္ေတာ့ ထိုဆင္ႏွင့္ မိေက်ာင္းႀကီးေတြက မႏၲေလးၿမိဳ႕ မတည္ခင္ကတည္းက ရွိေနခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ယခုအခါ သူတို႔ သက္တမ္းက ႏွစ္ ၁၇၀ေက်ာ္ၿပီေပါ့။
ဆင္တံတား
ဆင္တံတားဟူသည္ ေဈးခ်ိဳေတာ္ႀကီး အေနာက္ဘက္ ၈၆လမ္း ၂၇လမ္းႏွင့္ ၂၈လမ္းၾကားရွိ အုတ္အဂၤေတျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားေသာ
ဆင္႐ုပ္ႀကီး ႏွစ္ေကာင္ရွိရာ အုတ္တံတားႀကီးျဖစ္သည္။ အဆိုပါအုတ္တံတားႀကီးက အိမ္ေတာ္ရာဘုရား အေရွ႕မုခ္အထိ ရွည္လ်ားသည္။
အိမ္ေတာ္ရာဘုရားကို မႏၲေလးၿမိဳ႕တည္၊ နန္းတည္ႏွစ္မတိုင္မီ ၁၂ဝ၉ ခုႏွစ္တြင္ ပုဂံမင္းက သူ၏အိမ္ေတာ္ေနရာတြင္ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ဆင္တံတားမွာ အိမ္ေတာ္ရာ ေစတီေတာ္ႀကီးၿပီးမွ တည္ေဆာက္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး တံတားဒါယကာမွာ ”နိဗၺာနပစၥယနာဂဆဒၵန္ ဆင္မင္း” ႀကီးျဖစ္သည္။
ထိုဆင္မင္းမွာ ဘိုးေတာ္ဘုရားလက္ထပ္တြင္ ဟံသာဝတီေတာင္ဘက္ နိဗၺာန္ရြာ၏ အေရွ႕ဘက္
ကုန္းသာယာအမည္ရွိ ေတာတြင္းမွ ဖမ္းယူရရွိၿပီး တစ္ ကိုယ္လုံး ဆြတ္ဆြတ္ျဖဴေသာ ဆင္ျဖဴေတာ္ျဖစ္သည္။
၁၁၆၈ ခုႏွစ္တြင္ ၾကန္အင္ႏွင့္ျပည့္စုံေသာ ဆင္ျဖဴ ေတာ္ျဖစ္သျဖင့္ ဘိုးေတာ္ဘုရားက ဟံသာဝတီမွ ေခတၱစံရာ မင္းကြန္းသို႔ ဆင္ျဖဴေတာ္ကို တင္ေဆာင္ ေခၚယူခဲ့သည္။
ထို႔ေနာက္ အမရပူရတြင္ ဆင္မင္း နန္းေတာ္ေဆာက္ေပးၿပီး အထိန္းအသိမ္း၊ အယုအယ မ်ားႏွင့္ ထားခဲ့၏။
ဆင္ႀကီးအတြက္ ေရႊအင္၊ ေငြအင္ မ်ားအျပင္ ဆင္ႀကီးအတြက္ အားလုံးက ဝိုင္း၍လက္ဖြဲ႕ ေသာ ပစၥည္းမ်ားကလည္း ဆင္ႀကီးပိုင္အျဖစ္ အမ်ား အျပားရွိခဲ့သည္။
ဆင္ႀကီးသည္ လူကဲ့သို႔ သိတတ္ကာ လူစကားကို နားလည္သျဖင့္ လူခ်စ္လူခင္ေပးသကဲ့သို႔ လူအမ်ားအက်ိဳးအတြက္လည္း ဆင္ႀကီးကေဆာင္ရြက္ ခဲ့ရာ နာမည္ႀကီးလွသည္။
ပုဂံမင္းက အိမ္ေတာ္ရာ ေစတီေတာ္ တည္ထားၿပီးေနာက္ ၁၂၁ဝခုႏွစ္တြင္ ဆင္မင္းပိုင္ ေငြေတာ္မ်ားျဖင့္
အုတ္တံတားႀကီး တည္ေဆာက္ကာ တံတားဦးတြင္ အုတ္ဆင္႐ုပ္ႀကီး ၂႐ုပ္ တည္ေဆာက္ၿပီး အလႉေတာ္ျပဳလုပ္ေပးခဲ့၏။
ထိုဆင္တံတားေပၚတြင္ ယခင္က မႏၲေလးၿမိဳ႕၏ နာမည္ႀကီး အိမ္ေတာ္ရာထီးမ်ားကို ထုတ္လုပ္ေရာင္း ခ်ခဲ့သည္။
အိမ္ေတာ္ရာထီးသည္ ရဟန္းေဆာင္း၊ လူေဆာင္းသာမက မိန္းမပ်ိဳကေလးမ်ားပင္ ႏွစ္သက္စြာ ေဆာင္းၾကသည္။ အိမ္ေတာ္ရာထီးကို တစ္ျပည္လုံး က်ယ္ျပန႔္စြာ ေရာင္းခ်ရသျဖင့္
ထီးရိုးျပဳလုပ္ေသာ လုပ္ငန္းအစုအေဝးႀကီးပင္ ရွိခဲ့ဖူးသည္။ ထိုေနရာကို ထီးရိုးဝင္းဟု ေခၚတြင္ခဲ့၏။ ယခု အိမ္ေတာ္ရာထီး ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့သည္မွာ ၾကာေပၿပီ။
မိေက်ာင္းတံတား
လူႀကီးသူမေတြေျပာသကဲ့သို႔ ေဒါင္းရိုးသေဘၤာတန္းတို႔၊ ဆိုင္းတန္းသေဘၤာတန္းတို႔ ေနရာမွာ သေဘၤာေတြ ေလွေတြ ဆိုက္ကပ္တာ ေသခ်ာမေသခ်ာ မသိေသာ္လည္း
ထိုေနရာတစ္ဝိုက္သည္ ထိုစဥ္က ေျမနိမ့္ပိုင္းျဖစ္ၿပီး အျမဲတေစရႊံႏြံမ်ားျဖင့္ ထူထပ္ေနမွာေတာ့ ေသခ်ာသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ယေန႔ထက္တိုင္
ဆိုင္းတန္း သေဘၤာတန္းရပ္ရွိ ေနရာအခ်ိဳ႕တြင္ ျမစ္ေရတက္သည့္ကာလ၌ စိမ့္ေရမ်ား ဒူးဆစ္ေပါင္လည္ထိ ဝင္လာဆဲ ျဖစ္သည္။
ေဒါင္းရိုးသေဘၤာတန္းဟု ေခၚဆိုသည့္ေနရာတြင္ မႏၲေလးၿမိဳ႕မတည္မီ ပုဂံမင္းလက္ထက္ အိမ္ေတာ္ရာေစတီ တည္ထားကိုးကြယ္ရာတြင္ အမရပူရေနျပည္ေတာ္မွ
အိမ္ေတာ္ရာသို႔ ဘုရားဖူးလာသည့္ မင္းျပည္သူတို႔ ေရစပ္စပ္ႏွင့္ ရႊံထဲဗြက္ထဲ ခက္ခက္ခဲခဲ မျဖတ္သန္းရေလေအာင္
၃၅လမ္းထိပ္မွ အိမ္ေတာ္ရာေစတီအေနာက္မုခ္ထိ အုတ္တံတားႀကီး ခင္းလုပ္ခဲ့သည္။ မိေက်ာင္းတံတားဟု ယေန႔ထက္တိုင္ေခၚတြင္ဆဲျဖစ္ပါ၏။
၃၄လမ္းဘက္ တံတားထိပ္တြင္ ႀကီးမားခံ့ထည္ လက္ရာေျမာက္သည့္ အုတ္ျခေသၤ့ႀကီး ၂စီးရွိၿပီး အိမ္ေတာ္ရာဘုရားအေနာက္မုခ္အနီး တံတားထိပ္တြင္ မိေက်ာင္း၂ေကာင္ႏွင့္ ေရသူမ႐ုပ္မ်ားရွိသည္။
အမရပူရေခတ္က ဗိသုကာလက္ရာႏွင့္ အုတ္တံတိုင္း လက္ရန္း အႂကြင္းအက်န္ မ်ားကို လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္သုံးဆယ္ေလာက္ကအထိ သိသာထင္ရွားစြာ ျမင္ေတြ႕ ခဲ့ရသည္။
ဆူးငွက္
